Goede seks is niet aan leeftijd gebonden. Gelukkig niet. Toch zijn er een aantal periodes in het leven van een vrouw die veel invloed op hebben op de beleving van seks. Een belangrijke is de overgang die de meeste vrouwen ervaren zo rond hun 50ste.
Vaak ontstaan er dan seksuele klachten. Maar er is ook goed nieuws: er zijn genoeg manieren om seks leuk en lekker te houden. Ook tijdens en na de overgang.
In dit artikel gaan wij in op de veranderingen tijdens en na de overgang die de grootste invloed hebben op seksualiteit. En geven wij tips en adviezen hoe u uw seksleven leuk, opwindend en spannend houdt.
Veranderende menstruatie
De overgang is een natuurlijke fase in het leven van een vrouw. Het lichaam past zich aan aan een tijd waarin de cyclus niet langer een rol speelt. Hierdoor verandert uw menstruatie tijdens de overgang.
Deze wordt soms:
- Onregelmatiger.
- Heviger of juist minder hevig.
- Duurt langer.
- Er kunnen stolsels in het bloed komen.
- Menstruatieklachten (buikpijn, rugpijn, hoofdpijn) veranderen of treden voor het eerst op.
Uiteindelijk blijven de menstruaties helemaal weg*. De laatste menstruatie wordt de menopauze genoemd. De menopauze krijgen vrouwen gemiddeld op hun 51ste. De overgang is officieel voorbij als u een jaar lang niet gemenstrueerd heeft.
*Als u de anticonceptiepil slikt houdt u wel bloedingen (tijdens de stopweek), ook na de menopauze.
Veranderende hormoonbalans
Tijdens de overgang stelt het lichaam zich in op een nieuw (hormonaal) evenwicht. De eierstokken produceren minder oestrogeen en progesteron (vrouwelijke geslachtshormonen) waardoor hormoonspiegels veranderen. Dit is een intensief lichamelijk proces, dat veel energie vraagt en kan zorgen voor allerlei lichamelijke klachten zoals:
- Opvliegers: plotselinge warmteaanvallen die gepaard kunnen gaan met een rood gezicht en een koortsig gevoel. Opvliegers komen het meest voor in het eerste jaar na de menopauze.
- Zweetaanvallen: ontstaan door opvliegers. In ernstige gevallen kunnen hierdoor slaapproblemen, moeheid en/of prikkelbaarheid ontstaan.
- Hoofdpijn.
- Spierpijn.
- Verzakte bekkenbodem
- Gespannen borsten.
- Lusteloosheid
Al deze lichamelijke veranderingen kunnen invloed hebben op de beleving van seksualiteit en op de behoefte aan seks.
Vroege overgang (prematuur ovarieel falen)
1 op de 100 vrouwen komt voor haar 40ste in de overgang doordat de eierstokken niet meer werken. Dit kan komen door sommige auto-immuunziekten, endometriose, eierstokkanker of erfelijkheid). Bij een vroege overgang neemt het risico op osteoporose, hart- en vaatziekten, dementie en vaginale atrofie toe. Om die reden krijgen de meeste vrouwen die te vroeg in de overgang komen hormoonsuppletie.
Abrupte overgang
Als beide eierstokken verwijderd worden, begint de postmenopauze direct. Dit gaat vaak gepaard met hevige klachten. Doordat het lichaam geen tijd heeft om zich op de menopauze voor te bereiden is deze abrupte overgang vaak heftiger. Een abrupte overgang kan ook ontstaan als gevolg van chemotherapie.
Tijdelijke overgang
Na een baarmoederverwijdering kunt u overgangsklachten krijgen. Dit doordat de bloedvaten die tussen de baarmoeder en de eierstokken zitten zich moeten aanpassen aan de nieuwe situatie.. Hoewel deze overgangsklachten na verloop van tijd verdwijnen zijn er vrouwen die na een baarmoederverwijdering vroeger dan normaal in de overgang komen.
Emotionele veranderingen tijdens de overgang
- Voor sommige vrouwen voelt het niet meer ongesteld worden als een opluchting, andere kunnen verdrietig zijn omdat ze niet meer vruchtbaarheid zijn.
- De overgang maakt ons er van bewust dat we ouder worden, hierdoor kunt u moeite hebben om uzelf nog als sexy of mooi te zien, dit kan het seksleven verstoren.
- Het kan zijn dat u een tijdje meer behoefte heeft aan het gezelschap van vrouwen en even niks met mannen te maken wil hebben, dit kan lastig zijn als u een relatie heeft.
- Doordat er in verhouding meer testosteron is nemen zelfvertrouwen en assertiviteit vaak toe.
- Helaas hebben vrouwen met een eerdere depressie een verhoogd risico op depressieve klachten tijdens de overgang.
- Bij een vroege overgang kunt u zich in de steek gelaten voelen door uw lichaam waardoor u tijdelijk geen zin heeft in seks.
- Mogelijk wordt u geconfronteerd met een onvervulde kinderwens wat voor spanningen (in de relatie) kan zorgen.
Veranderingen aan de vulva tijdens en na de overgang
De lagere oestrogeenspiegel zorgt voor:
- Minder flexibele en minder elastische vaginawand en baarmoeder.
- Minder vochtig en minder soepel slijmvlies van de vagina. Er is minder vaginaal vocht in niet opgewonden toestand waardoor de vagina droger is. Dit kan leiden tot een branderig en/of jeukend gevoel in de vagina of bij het plassen. Ook wordt de vagina minder snel vochtig tijdens opwinding. Hierdoor is het extra belangrijk om voor voldoende opwinding te zorgen tijdens het vrijen.
- Dunner vagina-slijmvlies. Slijmvlies bestaat uit meerdere lagen met daar tussen oestrogeen. Doordat oestrogeen drastisch afneemt verdwijnen deze tussenlagen en daardoor ook de buitenste lagen van het slijmvlies. Hierdoor blijft er een dunnere en kwetsbaardere laag over.
- Kleinere en wat slappere schaamlippen, soms ook met wat roodheid.
- Iets gevoeligere clitoris doordat het vetweefsel, dat om de clitoris zit, dunner wordt.
- Grotere kans op vaginale infecties (jeuk, ontsteking, witte vloed). Door de daling van oestrogenen vermindert de zuurgraad van de vulva met als gevolg dat vaginale infecties sneller ontstaan. Vrijen met een vaginale infectie kan voor pijnklachten zorgen.
- Door de verschrompeling van de weefsels kan de ingang van de vagina nauwer worden.
- Sneller last van wondjes bij de vulva door het dunner worden van de huid.
- De vagina kan minder gevoelig zijn waardoor u mogelijk minder geniet van penetratie.
- Verslapping van de bekkenbodemspieren waardoor klachten met blaas of baarmoeder kunnen ontstaan.
Mogelijke seksuele klachten tijdens de overgang
- Minder intens orgasme: Als de bekkenbodemspieren (die zorgen voor een goede vochtaanmaak, orgasmes en gevoel bij penetratie) verslappen kan een orgasme minder intens en explosief worden ervaren. Dit komt doordat de stuwing en de samentrekkingen die vanuit de geslachtsorganen door het lichaam golven minder hevig en langdurig zijn.
- Drogere vagina: Het slijmvlies in de vagina wordt dunner en droger in niet opgewonden toestand. Als u goed opgewonden bent, is er geen verschil met de vochtaanmaak van voor de overgang al duurt het wel langer voordat de vagina vochtig genoeg is voor penetratie. De vagina van een jonge vrouw is continu een beetje vochtig. Een snelle penetratie levert daardoor vaak geen klachten op. Na de overgang, als de vagina in het algemeen wat droger is, kan een te snelle penetratie onprettig en pijnlijk zijn. Daarom is het na de overgang nog belangrijker om er voor te zorgen dat u voldoende opgewonden bent en dat uw lichaam zich voldoende kan voorbereiden op penetratie.
Als de vagina onvoldoende vochtig is kan de huid geïrriteerd raken door het ‘schuren’ van de penis. Als er vaak gevreeën wordt zonder voldoende vochtig te zijn gaat het op den duur pijn doen. Dat kan resulteren in een gespannenheid bij het vrijen, wat zorgt voor nog meer pijn.
Meer over pijn bij vrijen kunt u lezen in het artikel Pijn bij vrijen een veel voorkomende klacht bij vrouwen.
- Doordat de clitoris gevoeliger is, kunnen onhandige aanrakingen pijn veroorzaken.
- Minder zin, andere zin: Tijdens de overgang kunt u minder zin hebben in seks dan vroeger, soms zelfs een afkeer voor seks. Voor vrouwen is het krijgen van zin in seks een complex proces. Als er lichamelijk of geestelijk iets uit balans is, heeft dat direct invloed op uw opwinding.
- Overgangsklachten zoals opvliegers en stemmingswisselingen kunnen de zin in seks verlagen.
Vaak wordt de behoefte aan penetratie minder, terwijl de behoefte om te vrijen blijft of groter wordt. Intimiteit, knuffelen, zoenen en strelen worden belangrijker dan een orgasme krijgen. Ook kan het gebeuren dat wat u vroeger prettig en spannend vond, u nu tegenstaat.
- Meer zin: Dit komt vaak voor in het eerste en tweede jaar van de overgang. In de overgang wordt door de eierstokken nog steeds testosteron aangemaakt. Omdat het aanmaken van oestrogenen afneemt, is er relatief meer testosteron aanwezig. Testosteron is ook voor vrouwen een sekshormoon.
- Vrouwen vinden zichzelf soms minder aantrekkelijk worden tijdens de overgang. De oestrogenen, die tijdens de overgang verminderen, lijken belangrijk voor uw innerlijke gevoel van vrouwelijkheid. Daarbij verandert het lichaam. Het gewicht neemt gemiddeld toe met 5-10 kg, de billen worden vaak wat platter, borsten wat slapper en de taille wordt minder.
Het kan voor vrouwen dan lastig zijn om zich seksueel aantrekkelijk te blijven voelen.
- Spanning tussen partners: Seksuele klachten kunnen problemen opleveren tussen partners. Het verwachtingspatroon van uw partner blijft misschien hetzelfde en deze begrijpt daardoor mogelijk niet dat u het liever anders wilt. Het is belangrijk om hier samen over te praten.
Tips voor het voorkomen van klachten aan de vulva tijdens en na de overgang
- Regelmatig seksueel actief zijn is belangrijk voor het in conditie houden van de vulva. Het zorgt voor een goede bloedtoevoer naar de vulva en het helpt bij het handhaven van de grootte van de vagina. Helemaal als je tot een orgasme komt. Solo seks helpt daarbij ook. Dit kunt u eventueel doen met een fijne vibrator.
- Train uw bekkenbodemspieren. Goede, sterke bekkenbodemspieren zijn essentieel voor de beleving van seks. Ze zorgen voor intense orgasmes, meer gevoel en goede aanmaak van vocht. Controle over uw bekkenbodemspieren helpt bij het voorkomen van pijn tijdens de seks en zorgt voor een intenser orgasme. Meer hierover kunt u lezen op: Goede bekkenbodem helpt tegen pijn bij vrijen of download de bekkenbodemapp https://bekkenbodemonline.nl/bekken-en bodem/bekkenbodem-app/ )
- Om huidirritatie bij de vulva te voorkomen is het belangrijk om te stoppen met het dragen van inlegkruisjes en pads, gebruik geen zeep of poeder bij de vulva en gebruik geen wasverzachter bij uw ondergoed. Ook is het beter om katoenen ondergoed te dragen omdat dit ademt.
- Masseer uw vulva voor een goede doorbloeding.
- Gebruik orgasmecrème's. Dit is een speciale gel die de bloedtoevoer naar de clitoris stimuleert. Deze gel zorgt voor een fijne sensatie en meer gevoel in de clitoris. Producten die u kunt proberen zijn de Viagel en Intense +
- Smeer dagelijks een verzachtende en beschermende crème of zalf op de ingang van uw vagina, bijvoorbeeld lanettecrème. Vochtinbrengers / speciale moisturizers. Een moisturizer zorgt voor een constante vochtigheid, het herstelt de elasticiteit van de vagina en zorgt voor een goede zuurgraad. Deze bevat geen hormonen, het werkzame middel is vaak hyaluronzuur.
- Drink voldoende zodat uw slijmvliezen voldoende vocht van binnenuit krijgen.
- Overleg met uw huisarts. Er zijn geneesmiddelen (met en zonder het hormoon oestrogeen) die de conditie van de vagina verbeteren, die de vaginawand bijvoorbeeld wat dikker en flexibeler maken en de doorbloeding en het vochtgehalte verbeteren. Een veel voorschreven middel is estriol.
- Ook kan een aanpassing van uw medicijnen voor verbetering zorgen. Sommige vrouwen hebben baat bij een natuurlijk middel als Membrasi of homeopathische middelen.
Seks tips voor 50 plus vrouwen - tijdens en na de overgang
- Besteed meer aandacht aan het voorspel. Een langer voorspel zorgt ervoor dat uw lichaam meer tijd heeft om zich klaar te maken voor penetratie (de vulva zwelt op en de vagina wordt vochtig). Hierdoor wordt de kans op wondjes, irritaties en pijn een stuk kleiner. Zeker na de overgang is het belangrijk om voldoende tijd en aandacht aan het voorspel te besteden.
- Blijf seksueel actief: "Use it or Lose it"
Als er lang geen seks meer plaatsvindt, solo of samen, dan gaat de seksuele thermostaat op een gegeven moment uit en daalt de productie van testosteron. Het zal dan een hoop moeite kosten om de motor weer op gang te brengen en te laten draaien. U kunt het beter niet zover laten komen.
Nog een andere reden voor regelmatige seks: het gaat de veroudering van de geslachtsorganen.
- Wees geduldig en geniet samen.
Huisarts en sekuoloog Peter Leusink in de Correspondent: ‘Voor gezonde oudere vrouwen geldt: neem de tijd. Uiteindelijk leidt het stimuleren van de clitoris wel tot vochtigheid. Een veelvoorkomend probleem bij oudere heterostellen is dat mannen op leeftijd het juist sneller willen, omdat hun erectievermogen afneemt. Maar als die man leert hoe hij een erectie kan behouden, dan kan hij ook wachten tot zij vochtig is. En, ik adviseer ook: ‘Als de hele logistiek zo ingewikkeld is, waarom stimuleren jullie elkaar dan niet eerst?’
- Begin bij uzelf. Een goed seksleven begint bij uzelf. Weet u wat u lekker vindt, wat u opwindt en op welke manieren u een orgasme kunt krijgen. In de loop van de tijd kan dat veranderen. Wat u vroeger lekker vond, vindt u dat misschien nu niet meer. En wellicht zijn er nu andere opwindende plekjes, aanrakingen of posities veel fijner. Ga op onderzoek uit en leer uw lichaam (nog beter) kennen. Leestip: Hoe krijgt u een (beter) orgasme.
- Fantaseer. Als u ouder wordt heeft u meer tijd en sensuele prikkels nodig. Seks begint in het hoofd. Ga daarom op zoek naar voor u opwindende prikkels en laat uw fantasie het werk doen. Dat kan bijvoorbeeld een erotische film zijn of een opwindend verhaal.
- Zorg voor spannende en opwindende seks. Het hoofd en het lichaam moeten opgewonden worden. Na je 50ste is dat extra belangrijk. Raakt het lichaam onvoldoende opgewonden dan is de kans groot dat penetratie kleine wondjes veroorzaakt. Het is zaak het niet zover te laten komen en te zorgen voor spannende en opwindende seks. Hoe? Door routines en patronen aan te pakken. Routine matige seks gaat op den duur op de automatische piloot. Het worden handelingen die je automatisch doet, net zoals een auto starten. Bij routinematige handelingen zit je met je gedachten vaak ergens anders, en niet in het moment zelf. En zonder volle aandacht wordt seks niet opwindend en spannend. Dus weg met de routine-seks en weg met de automatische piloot. Gooi het roer om voor meer spanning en opwinding.
Leestips:
- 18 tips voor een gepassioneerder en leuker seksleven.
- Je seksleven opfrissen: zo doe je dat!
- Praat met uw partner over de veranderingen in uw lichaam en behoeften en kijk samen of u uw seksleven eventueel moet aanpassen. Tips om gemakkelijker over seks te praten: Praten over seks, niet eenvoudig maar wel te doen en te leren.
- Denk verder dan penetratie. Seks is zoveel veel meer dan dat. Seks is ook aanraken, zoenen, strelen, erotische fantasieën delen, elkaar diep in de ogen kijken, masturbatie en nog veel meer.
Als penetratie (even) niet fijn voelt, zijn er heel veel andere manieren om van intimiteit met elkaar te genieten. Leestip: Tips voor genieten van seks zonder penetratie
- Doe streeloefeningen. Vaak veranderen seksuele behoeften en voorkeuren. Wat u vroeger fijn vond, hoeft nu helemaal niet meer zo te zijn. Wat opwindend voelde op uw jongere lichaam, voelt misschien helemaal niet meer zo lekker. En er kunnen dingen zijn waar u nu van geniet en die u vroeger niet zo plezierig vond. Streeloefeningen helpen om te onderzoeken wat u nu lekker en opwindend vindt. Daarnaast helpen deze oefeningen om te praten over wat u plezierig vindt en wat niet. Bij streeloefeningen is een orgasme geen doel en raakt u in het begin elkaars geslachtsdelen niet aan. Hierdoor wordt er ruimte gemaakt voor het ontdekken van andere lichamelijke sensaties. In dit artikel hebben we een aantal streeloefeningen voor u beschreven.
- Ontspanning is de basis voor samen genieten. Spanning en seks gaan namelijk slecht samen. Als u ontspant daalt uw hartslag en komt de seksuele opwinding op gang. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de meeste stellen in de vakantie, of tijdens een weekendje weg, meer zin in seks hebben. Dagelijks een moment ontspannen door bijvoorbeeld sport, wandelen, meditatie of oefeningen zal uw seksleven, ook buiten de vakanties om, enorm verbeteren.
- Gebruik een goed glijmiddel. Glijmiddel maakt seks comfortabeler doordat het onprettige wrijving en schuren voorkomt. Dit voorkomt vaginale irritaties en pijn. Glijmiddel is een aanvulling op het vocht dat uw vagina normaal uitscheidt. Een goed glijmiddel heeft geen verstorende werking op de eigen vochtaanmaak maar ondersteunt deze. Een paar druppels is meestal voldoende.
Als u geen speeltje gebruikt, kies dan voor een goed glijmiddel op siliconen basis. Bijvoorbeeld Pjur Med Premium Glide (medische gecertificeerd) , de Velvet van het mooie natuurlijke merk Intimate Earth of dit premium glijmiddel in handig flesje. Deze glijmiddelen vormen een beschermend laagje over de huid en hebben een verzorgende werking.
Leestip: Wat is het juiste en beste glijmiddel
Gebruikt u een speeltje, kies dan voor een glijmiddel op waterbasis, bijvoorbeeld Pjur Woman Aloe, het natuurlijke Hydra Van Intimate Earth of dit premium glijmiddel op waterbasis in handig pompflesje.
- Zorg voor een zo fit en gezond mogelijk lichaam. Regelmatige lichaamsbeweging zorgt ervoor dat uw lichaam er op haar best uitziet en dat is goed voor het zelfvertrouwen. Daarbij geldt natuurlijk dat u met een fit lichaam minder kans loopt op lichamelijke ongemakken die het seksleven kunnen verstoren.
- Bij het ouder worden neemt de behoefte aan krachtige en meer directe stimulatie vaak toe. Een vibrator kan dan een fijne en opwindende aanvulling zijn.
-
Als u last heeft van overgangsklachten kunt u het tekort aan oestrogenen/progesteron aanvullen door middel van tabletten, pleisters, neusspray, gel, vaginale zetpillen of crème. Hierdoor verminderen opvliegers, zweetaanvallen en menstruatieklachten. Laat u goed informeren door uw huisarts. Als u alleen opvliegers heeft kunt u ook kiezen voor tabletten zonder hormonen.
U kunt er ook voor kiezen om naar een overgangspoli te gaan. In de meeste steden is tegenwoordig een overgangspolikliniek (wordt ook wel menopauze kliniek genoemd) te vinden. Bijvoorbeeld het OLVG in Amsterdam. Daar vindt u professionals die werken dmv multidisciplinaire aanpak en gespecialiseerd zijn in vrouwen in de overgang.
- Als bovenstaande onvoldoende helpt zoek dan hulp. Negatieve ervaringen, remmende gedachten, spanning, stress, angst, vermoeidheid en pijnklachten kunnen het ontstaan van seksuele opwinding in de weg zitten. Vaak is dit moeilijk zelf op te lossen. Zoek daarom hulp bij een seksuoloog (https://www.nvvs.info/clienten/zoek-een-seksuoloog). Lees ook ons artikel Voor het eerst naar een seksuoloog
Overige tips
- Praten met lotgenoten geeft vaak herkenning waardoor u klachten beter begrijpt of accepteert.
- Neem niet te veel hooi op uw vork. Neem de tijd en rust om aan alle veranderingen te wennen.
- Probeer mee te bewegen met de overgang. Praat er over en pas uw leven er op aan. Dan ondervindt u de minste hinder van overgangsklachten.
- Probeer voldoende te slapen, als u uitgerust bent kunt u veranderingen beter aan.
- Eet gezond en beweeg voldoende, dit kan klachten verminderen. Dit zorg onder andere voor een stabiele bloedsuiker en helpt om stemmingswisselingen te voorkomen.
- Verminder stress. Stress verergerd (overgangs)klachten en maakt dat u veranderingen minder goed aan kan.
- Probeer eens hormoonyoga: Bij hormoonyoga ligt de focus op de hormoonklieren die voor de vrouwelijke hormonale balans belangrijk zijn. Denk hierbij aan de hypofyse, hypothalamus, epifyse, schildklier en bijschildklieren, bijnieren en eierstokken. Hormoonyoga bevordert de doorbloeding naar deze hormoonklieren zodat de hormonen in balans komen waardoor u minder last van klachten heeft. Hier vindt u wat eerste oefeningen (https://www.youtube.com/channel/UCdDTmeUC4Afig52OpdcM-7g)
- Ga bij veel klachten naar uw huisarts of een overgangsconsulente.
Zin in seks na de overgang
De duur van de overgang is bij elke vrouw verschillend. De overgang is officieel pas voorbij als u een jaar lang geen menstruaties meer hebt gehad. Dit moment wordt de menopauze genoemd.
Na de overgang heeft het lichaam een nieuwe hormoonbalans. De concentraties van oestrogenen en progesteron zijn na de overgang zeer laag en die van androgenen iets lager dan voor de menopauze. In verhouding heeft een vrouw nu meer testosteron dan voor de overgang, hierdoor nemen lustgevoelens vaak weer toe. Maar dat verschilt per vrouw. Er zijn ook vrouwen die helemaal geen zin meer hebben in seks.
Meer lezen
• Informatie over de overgang van de Stichting Bekkenbodem4Alll
• Menopauze Alles Wat Je Dokter Je Niet Vertelt
Zeer uitgebreid boek met uitleg over hormonen en de menopauze. Dr. John R. Lee schrijft o.a. over bio-identieke hormoonsuppletietherapie, de menopauze, de premenopauze, overgangsklachten en de bijbehorende hormonen als oestrogenen en progesteron.
• De overgang Het no-nonsense handboek
In dit uitgebreide boek staan de antwoorden op alle vragen die een vrouw zichzelf stelt rondom de overgang. U krijgt Inzicht in de veranderingen in uw lijf, de gevolgen daarvan en mogelijke klachten. Dit boek is geschreven door verpleegkundig overgangsconsulent Jos Teunis die tevens gespecialiseerd in seksuologische hulpverlening en aangevuld met informatie van talloze artsen en specialisten.
• Het geheime genot van de overgang
Christiane Northrup laat in dit boek overtuigend zien dat de overgang niet 'het begin van het einde' is, maar juist het begin van een nieuwe en buitengewoon opwindende levensfase. een aanrader voor wie een positief geluid kan gebruiken.
• Stralend door de menopauze
Auteur Leen Steyaert is natuurgeneeskundige, menopauze consulent en en voedingsdeskundige. Ze benaderd de menopauze vanuit natuurgeneeskundig perspectief en kijkt naar zowel lichamelijke als mentale oorzaken. Leen beschouwt de menopauze de geboorte van uw ware zelf. Ze behandeld o.a. een gezonde levensstijl, natuurlijke hulpmiddelen, yogaoefeningen, ademoefeningen en seksualiteit.
• Ook leuke meisjes worden vijftig
In dit boek uit 2020 geven een gezonheidswetenschapper en een gynaecoloog antwoord op al je vragen over de overgang op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten. vrouwen meer kennis bij -brengen over de overgang en vrouwen in
deze fase empoweren. bevat tips over wat vrouwen zelf kunnen doen.
• Kom als jezelf
Toegankelijk en humoristisch geschreven boek waarin seksuologe Emily Nagoski uitlegt welke misvattingen (en dit zijn er nogal wat) er over seks zijn waardoor veel vrouwen problemen rondom seksualiteit ervaren. Op basis van wetenschappelijk onderzoek weerlegt ze de fabels en legt ze uit dat factoren als stress, vertrouwen, gemoedstoestand en lichaamsbeeld cruciaal zijn voor uw seksualiteit. Omdat seksualiteit voor iedere vrouw anders werkt leert u wat uw persoonlijke seksuele remmen en uw seksuele gaspedaal zijn zodat u een voor u optimale, plezierige en comfortabele seksualiteit ontdekt.
Informatie over hormonen
Online training Happy Hormones (https://itsmypleasure.nl/happy-hormones/). Dit is een
informatieve training van It's my Pleasure gericht op zowel de overgang als op vrouwen die in hun vruchtbare jaren zitten. U leert wat hormonen doen, wat er tijdens de overgang gebeurd en u leert klachten te verminderen met behulp van leefstijladviezen over onder andere voeding, slaap en stressreductie.
• The Hormone Of Desire (http://www.susanrako.com/thebook.htm). In dit boek schrijft Dr. Susan Rako over testosteren en de afneme van lustgevoelens. Ze vertelt over de schok van het verlies van lust en haar lange weg om daar een oplossing voor te vinden. Zij legt een verband tussen afgenomen seksueel verlangen rond en na de menopauze en de afname van testosteron in het bloed in die periode.
Wellicht ook interessant
Bronnen
• https://bekkenbodemonline.nl/vrouwenzaken/de-overgang/
• https://bekkenbodem4all.nl/woordenlijst/verzakking
• https://www.dehormoonfactor.nl/hormoonyoga
• https://www.thuisarts.nl/overgang/ik-wil-goed-omgaan-met-klachten-door-overgang
• https://vimeo.com/261642152
• https://bekkenbodemonline.nl/vrouwenzaken/de-overgang/
• https://www.thuisarts.nl/overgang
• https://www.isala.nl/patientenfolders/7442-overgangsklachten-menopauze/
• https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/de-overgang
• https://www.vrouwenovergang.nl/Overgang-Ongewild/Baarmoeder-Eierstokken.php
• https://vuurvrouw.nu/help-mijn-punani-verschrompelt/
• Boek seksuologie, onder redactie van Luk Gijs, Woet Gianotten, Ine Vanwesenbeeck, Philomeen Weijenborg
Fijne producten
Aanbevolen artikelen
