Voor het eerst naar een seksuoloog

Een seksuoloog is een gediplomeerde arts of psycholoog die een bijscholing heeft gevolgd in het helpen van mensen met problemen op het gebied van seks. 
 

U kunt met een grote verscheidenheid aan seksuele problemen bij een seksuoloog terecht. Het kunnen zowel geestelijke, relationele als lichamelijk klachten zijn, zoals:
 

• geen zin in seks (mannen), (vrouwen)
• pijn bij het vrijen
• erectieproblemen
• te snel klaarkomen
• seks-verslaving
• moeilijkheden om een orgasme te krijgen
• problemen met seks die zijn ontstaan na een ingreep of ongeval
• problemen of twijfel rond de seksuele identiteit
• pleger of slachtoffer zijn van seksueel overschrijdend gedrag
• seksuele problemen in de overgang
• seksuele problemen en (borst)kanker

Wanneer u bij een seksuologische polikliniek terecht komt is daar een verwijzing door de huisarts aan vooraf gegaan. Wanneer u zelf een seksuologische praktijk bezoekt is daar in principe geen verwijzing van de huisarts voor nodig, maar dat kan wel.

Omdat problemen vaak voorkomen in combinatie met andere lichamelijke en/of psychische problemen werken seksuologen in de therapie vaak samen met meerdere disciplines.

Een sessie bij een seksuoloog duurt vaak minimaal 30 minuten en maximaal 50 minuten tot een uur, waarbij de eerste intake gesprekken vaak wat langer duren. Een sessie kost in Nederland gemiddeld zo’n 90 tot 120 Euro per uur.
Een gesprek in de avond of in het weekend is vaak duurder dan op een doordeweekse dag.

Seksuologische hulp wordt niet vergoed vanuit de basisverzekering. Dit betekent dat u zelf de kosten moet betalen, tenzij u een aanvullende verzekering hebt.  Bent u hier aanvullend voor verzekerd, dan krijgt u een bepaald aantal behandelingen met een seksuoloog van de NVVS wél vergoed. Daarvoor geldt:

• Er is een maximale vergoeding
• U heeft een verwijsbrief nodig van de huisarts

Vaak kan de seksuoloog na de intake een indicatie geven van het aantal sessies dat u nodig heeft. Dit kunt u voorleggen aan uw verzekering. Op basis van de terugkoppeling van de verzekeraar kunt u zien hoeveel uw zelf nog moet bijdragen. 

Verder goed om te weten:

• Als er een psychiatrische oorzaak ten grondslag ligt aan het probleem wordt het in de meeste gevallen wel vergoed.
• Voor studenten en mensen met weinig financiële draagkracht bestaat bij sommige seksuologen de mogelijkheid om gebruik te maken van een gereduceerd tarief.
• De tarieven zijn gelijk voor videoconsulten en/of persoonlijke consulten die plaats vinden face-to-face.

‘Seksuoloog’ is, anders dan bijvoorbeeld ‘dokter’, geen beschermde titel. Dat betekent dat iedereen zichzelf in theorie ‘seksuoloog’ kan noemen. Er is wel een vereniging die een kwaliteitsregister bijhoudt: de Nederlandse Wetenschappelijke Vereniging voor Seksuologie (NVVS). Hier kunnen zowel seksuologen als seksuologisch consulenten zich bij aansluiten. Op de site van de NVVS kunt u alle aangesloten en erkende seksuologen vinden.

Als een seksuoloog is aangesloten bij deze vereniging, en de officiële opleiding tot seksuoloog heeft gevolgd, dan staat er achter zijn/haar naam Seksuoloog NVVS. In Nederland zijn er 227 door de NVVS erkende seksuologen.
Staat er wel seksuoloog maar geen NVVS, dan betekent dat deze man of vrouw geen officiële opleiding bij de NVVS heeft gevolgd en dus geen erkende seksuoloog is.
 

Verschillende achtergronden
 

Een seksuoloog NVVS kan een in seksuologie gespecialiseerde psycholoog, psychiater, een psychotherapeut of arts zijn.
Veel seksuologen combineren dit beroep met een ander specialisme. Zo zijn er arts-seksuologen, psycholoog-seksuologen en maatschappelijk werker-seksuologen. Deze professionals hebben eerst hun eigen opleiding gedaan en zich vervolgens gespecialiseerd en de tweejarige postacademische opleiding seksuoloog gevolgd bij de NVVS.

Wat betekent dit verschil in achtergrond van een seksuoloog voor u?

Een arts-seksuoloog kan in de behandeling ook (aanvullende) lichamelijk onderzoek doen en medicijnen voorschrijven.  Als de seksuoloog geen arts is, mag hij/zij geen enkel lichamelijk onderzoek verrichten en ook geen medicijnen voorschrijven. 
Hij/zij zal dan vooral via gesprekken en/of oefeningen tips en suggesties geven om de problemen op te lossen of bemiddelen in relatie- en/of huwelijksproblemen. 
 

Religieuze achtergrond
 

Seksuologen met een specifieke religieuze achtergrond zijn er ook. Zo is in Nederland een Christelijke seksuoloog, Joodse seksuoloog of Islamitische seksuoloog ook te vinden. Zo’n seksuoloog met een specifieke religieuze specialisatie, zoals een Christelijke seksuoloog, weet goed hoe cliënten binnen de geloofsbelijdenis geholpen kunnen worden met seksuele problemen.
 

Verschillende specialisaties

De meeste seksuologen hebben een specialisatie. Zo zijn er onder andere seksuologen die gespecialiseerd zijn in homoseksualiteit en transgender, seksuologen met een specialisatie in chronische ziekten, zwangerschap en kanker/oncologie.

U kunt met uw seksuele probleem ook terecht bij een consulent seksuele gezondheid. Een consulent seksuele gezondheid is vaak van huis uit een psycholoog, verpleegkundige, maatschappelijk werker of (bekken)fysiotherapeut die aanvullend een opleiding heeft gevolgd op het gebied van seksualiteit bij de NVVS.
De naam "consulent seksuele gezondheid' is niet beschermd. Pas als er NVVS achter de titel staat betekent het dat de persoon de tweejarige post-hbo/wo opleiding heeft gevolgd. 

Een consulent biedt laagdrempelige en kortstondige hulp. Zijn de problemen complex, of is er een langer behandeltraject nodig,  dan zal hij/zij doorverwijzen naar een seksuoloog.

Een voorbeeld: een bekkenfysiotherapeut die tegelijkertijd consultent seksuele gezondheid is kan goed helpen bij het verhelpen van pijn bij vrijen klachten als gevolg van een te strak aangespannen bekkenbodem.
 

Soms ziet u bij een professional, achter de basisdiscipline, de toevoeging 'Aantekening Seksuologie NVVS'.
Dit betekent dat degene staat geregistreerd bij het Nederlands Register voor Seksuologie en daar specifieke aanvullende opleidingen heeft gevolgd. U kunt dit zien staan bij bijvoorbeeld een bekkenfysiotherapeut, een maatschappelijk werker of een verpleegkundige bij de GGD.  
Hij/zij heeft dan basiskennis over seksuologische problematiek en kan samen met u een seksuologisch probleem verhelderen, u adviseren of verwijzen naar andere hulpverleners.

U komt met- of zonder een verwijzing bij een seksuoloog terecht. Afhankelijk van de aard van uw probleem zal de seksuoloog eerst willen begrijpen welk probleem u precies heeft en waar het door veroorzaakt wordt.

Tijdens het eerste gesprek (intake) worden veel vragen gesteld. Oorzaken van seksuele klachten kunnen worden ingedeeld in lichamelijke, psychologische en sociale factoren. De seksuoloog probeert de hulpvraag zo duidelijk mogelijk te krijgen en beoordeelt of de oorzaak waarschijnlijk psychisch, lichamelijk, relationeel of een combinatie is. 
Vervolgens wordt met u gekeken hoe de klachten op te lossen: gesprekken, alleen of samen, medicatie, lichamelijk onderzoek, en of het nodig is om, naast seksuologische hulp, nog andere expertise in te schakelen. Dat kan bijvoorbeeld een bekkentherapeut, gynaecoloog, hapto- therapeut of een andere lichaamsgericht werkende hulpverlener zijn. 
Dit alles resulteert in een behandelplan.

Een behandelplan bestaat vaak uit een combinatie van gesprekken met de seksuoloog en opdrachten die u thuis uitvoert. Deze opdrachten worden door de seksuoloog telkens uitvoerig uitgelegd en na afloop opnieuw besproken. Stap voor stap wordt met u en uw eventuele partner nagegaan wat goed en minder goed ging. Zo wordt stapsgewijs voortgang geboekt.
De sessies duren meestal een half uur tot een uur. De seksuoloog kan adviseren om wekelijks of maandelijks terugkerende sessies te hebben om de voortgang bij te houden.

Uw partner hoeft niet meteen mee. Bij de intake bekijkt u in overleg met de seksuoloog of het noodzakelijk is dat uw partner betrokken wordt bij de behandeling en in welke mate dat dit nodig is. 
Maar het is uiteraard aan u. Seks beleef je samen en het kan daarom prettig en en helpend zijn om uw partner wel mee te nemen naar het eerste gesprek.

Een seksuoloog heeft geheimhoudingsplicht. Alles wat u vertelt, valt onder ons beroepsgeheim. Aan niemand wordt informatie zonder uw toestemming verstrekt. Uw gynaecoloog of behandelend specialist kan uw seksuologische informatie niet inzien.

Voordat u de stap naar de seksuoloog is het goed om van tevoren over een aantal vragen na te denken.
Bijvoorbeeld 'Waarom therapie? Waarom nu? Waar willen we (ik) aan werken? En nog belangrijker: 'Wat zijn we (of ik) bereid te doen om die doelen te bereiken?'"

Bent u bereid tijd vrij te maken uit uw schema of schema's om regelmatig naar een seksuoloog te gaan? Staat u open voor "huiswerk" - waaronder communicatie-oefeningen, lezen of kijken naar educatief materiaal, of seksuele experimenten - tussen de sessies door? Bent u bereid om zo'n intiem onderwerp met iemand anders te bespreken - en mogelijk uw partner?

Het is ook mogelijk om een consult met een online seksuoloog te plannen. Een sessie met een online seksuoloog werkt vergelijkbaar met een fysieke sessie, al is eventueel medisch onderzoek digitaal natuurlijk niet mogelijk. Een online seksuoloog is dan ook met name geschikt voor seksuele problemen met een psychische oorsprong. Zo kan een online seksuoloog bijvoorbeeld goed hulp bieden bij een seksverslaving, vormen van vaginisme, twijfels over seksuele oriëntatie of verminderde zin in seks.

Er zijn daarnaast tegenwoordige meer mogelijkheden om consulten te hebben. Bijvoorbeeld via: 

• Skype videogesprek
• Skype chat
• Email
• Telefonische gesprekken.

Vaak is de huisarts een geschikt startpunt voor het vinden van een seksuoloog. Een huisarts is in staat om een eerste intake te doen en mogelijk al te bepalen bij welk type seksuoloog u het meest gebaat bent. Wellicht kan de huisarts u direct al doorverwijzen naar een geschikte seksuoloog of een ziekenhuis met een gespecialiseerde polikliniek. 
Een huisarts kan ook, indien gewenst, eerst uitsluiten of het probleem een lichamelijke oorzaak heeft. 

U kunt op de website van NVVS alle NVVS-geregistreerde seksuologen vinden bij u in de buurt. U kunt daar kiezen uit veel verschillende specialisaties. Wanneer u niet precies weet wat voor type seksuoloog u nodig hebt, helpt het dat de meeste seksuologen op deze site een stukje geschreven hebben over waar zij zich voornamelijk mee bezig houden.

Er bestaat niet zoiets als de beste seksuoloog van Nederland. Omdat elke mens uniek is en ieder probleem anders, is een betere vraag: Wat is de beste seksuoloog voor u?

Dit hangt af van verschillende factoren, zoals uw probleem en hulpvraag, de bereikbaarheid, het geslacht en de leeftijd van de seksuoloog, de achtergrond (arts of psycholoog), de werkwijze en behandeling, en de wisselwerking tussen u beiden.
 

Geslacht

U kunt een voorkeur hebben voor een vrouwelijke of mannelijke seksuoloog. Voor deze keuze kan het probleem bepalend zijn, maar het kan ook een gevoel van comfort en veiligheid geven. .
 

Leeftijd

De leeftijd van de therapeut kan een rol spelen bij uw keuze. Voelt u zich meer op uw gemak bij iemand die wat ouder is dan u zelf bent? Of gaat uw voorkeur uit naar een jonger seksuoloog?
 

Uw probleem

Bij het kiezen van een geschikte seksuoloog is het raadzaam te bekijken wie deze seksuoloog is en wat hij of zij precies doet: wat zijn de specialisaties, heeft de seksuoloog  ervaring met uw klacht/probleem? 
 

Bereikbaarheid

De praktische kant is uiteraard ook belangrijk. Een seksuoloog in de buurt kunt u makkelijker combineren met werk, gezin of vrije tijd. Indien u niet beschikt over een auto kan een seksuoloog die bereikbaar is met OV een goede keuze zijn.
Maar het kan het ook comfortabeler aanvoelen om een seksuoloog te kiezen die net wat verder weg zit. 
 

Verschillende therapievormen

Er is een grote diversiteit aan seksuologen. Daardoor zijn er verschillende manieren van behandelen. 
Kijk op de websites van de seksuologen en probeer te voelen wat u aanspreekt. 

Verschillende communicatie mogelijkheden

Veel seksuologen bieden tegenwoordig online behandelsessies aan. Spreekt u dit aan, let er dan op bij uw keuze.
 

Wisselwerking

Bij het zoeken naar een goede seksuoloog is het belangrijk dat het ‘klikt’. Dit gevoel is minstens even belangrijk als de opleiding en achtergrond van de seksuoloog. Om de behandeling te laten slagen is het essentieel dat u er zich goed en veilig voelt.  Het lezen van de persoonlijke teksten op de websites kan u hierbij helpen. 
 

Tips

Nog even wat tips op een rijtje: 

• Neem de tijd om een goede seksuoloog te zoeken. Hierdoor is de kans groter dat u meteen een seksuoloog vind die bij jou past.
• Start bij uw huisarts en bekijk vervolgens de website van de NVVS.
• Bekijk uitvoerig de profielen en websites van de seksuologen en lees de persoonlijke tekst.
• Volg uw gevoel
• Een kennismakingsgesprek kan veel duidelijk maken. Bij sommige seksuologen is het intake gesprek (deels) gratis. Aarzel niet om tijdens dit gesprek veel vragen te stellen. Heeft u het gevoel dat de seksuoloog niet bij u past, dan kunt na dit gesprek  kiezen voor iemand anders.
   

Reviews van seksuologen
 

Reviews en beoordelingen van seksuologen zijn helaas nauwelijks te vinden.

Twijfelen over een afspraak bij een seksuoloog is heel gewoon, maar uit onderzoek blijkt dat de meesten enorm opgelucht zijn zodra ze de stap hebben gezet.