Alles over fetisjen, kinks en seksuele voorkeuren in Nederland en België in 2025

Laten we beginnen met de basis, want deze termen worden vaak door elkaar gegooid, terwijl ze heel verschillende dingen betekenen. 

Een seksuele voorkeur is het breedste begrip en eigenlijk hebben we die allemaal. Of u nu valt op blonde mensen, houdt van een bepaalde aanpak in bed, of opgewonden raakt van specifieke fantasieën. Seksuele voorkeuren zijn zo gewoon als ademhalen; iedereen heeft ze.

Een kink gaat een stapje verder. Dit is een onconventionele seksuele interesse die afwijkt van wat als mainstream wordt beschouwd. Denk aan BDSM, rollenspel of het gebruik van speeltjes. Het woord 'kink' wordt steeds meer geaccepteerd als neutrale term. Geen negativiteit, gewoon... anders dan gemiddeld.

Een fetisj is het meest specifiek en intens. Hierbij heeft u een bepaald voorwerp, lichaamsdeel of situatie echt nodig om seksueel opgewonden te raken. In de medische literatuur heet dit fetisjisme. Het gaat om een aanhoudende en intense opwinding door niet-levende objecten of niet-genitale lichaamsdelen die minstens zes maanden aanwezig is. Met fetisj bedoelen we de concrete interesse, met fetisjisme het verschijnsel in algemene of klinische zin. Pas als iemand er duidelijk onder lijdt of vastloopt, spreken professionals over een fetisjistische stoornis.

Parafilieën zijn de overkoepelende wetenschappelijke term voor bijzondere seksuele voorkeuren of interesses zoals fetisjisme, voyeurisme en sadomasochisme. Parafilie klinkt technisch, maar beschrijft alleen het soort interesse. Er is pas sprake van een parafiele stoornis wanneer de interesse langdurig aanwezig is en leidt tot duidelijk lijden, beperkingen in het dagelijks leven of het overschrijden van andermans grenzen. Zonder lijden of schade is het geen stoornis.

Het verschil zit dus in hoe belangrijk iets voor u is. Bij een voorkeur denkt u: ‘dit vind ik leuk’, bij een kink: ‘dit vind ik echt opwindend’ en bij een fetisj: ‘zonder dit wordt het niets voor mij’.

De cijfers zullen u verrassen. Nederland heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar seksuele voorkeuren, en de resultaten laten zien dat veel meer mensen specifieke seksuele voorkeuren hebben dan we lang dachten.

Het recentste onderzoek uit 2023 (Monitor Seksuele Gezondheid van Rutgers, RIVM en CBS) toont opvallende cijfers bij 25-plussers. Verlangens naar BDSM komen voor bij 10% van de mannen en 7% van de vrouwen, interesses in fetisj (voor voorwerpen, lichaamsdelen of rituelen) bij 9% van de mannen en 1% van de vrouwen en voyeurisme bij 8% van de mannen en 2% van de vrouwen.

Nog interessanter is de ontwikkeling over tijd. Als we deze cijfers vergelijken met het onderzoek ‘Seksuele Gezondheid in Nederland 2017’ van Rutgers, zien we een opmerkelijke stijging. BDSM-verlangens stegen van 4% naar 10% bij mannen en van 2,3% naar 7% bij vrouwen. Fetisj-interesses van 4,4% naar 9% bij mannen.

Een deel van deze stijging komt door meer openheid en andere vraagstellingen, maar het toont ook aan dat taboes verdwijnen. Dankzij internet, populaire media en meer gesprekken over seksualiteit durven mensen er vrijer over te zijn.

Naast de Nederlandse cijfers is er ook een Belgische bevolkingsstudie (n=1027, 2017) van Holvoet en collega’s in The Journal of Sexual Medicine die hetzelfde beeld laat zien. 46,8% van de Belgen gaf aan ooit minstens één BDSM-activiteit te hebben gedaan en 22% fantaseerde erover, 12,5% doet dit regelmatig, 26% noemt zichzelf geïnteresseerd in BDSM en 7,6% identificeert zich als practitioner.

Het belangrijkste? Deze cijfers bewijzen dat u met specifieke interesses absoluut niet de enige bent. In elke stad lopen duizenden mensen rond met vergelijkbare voorkeuren. Gewone mensen met gewone banen, gewone relaties, en zoals blijkt, minder gewone fantasieën.

Wat houdt BDSM, soms ook wel SM genoemd, precies in? Het draait om machtsspel, het vastbinden of vastgebonden worden, het opstellen van regels en straffen in seksuele context, en soms het geven of ontvangen van pijn (altijd met wederzijdse toestemming). Klinkt heftig? Dat hoeft het helemaal niet te zijn.

BDSM heeft een flinke imageshift doorgemaakt. Waar het vroeger werd weggestopt in donkere hoekjes, is het nu bijna mainstream dankzij films zoals Fifty Shades of Grey en series die er openlijk over praten. Die populariteit is niet voor niets ontstaan. Voor veel mensen voelt het gewoon... goed.

Voor beginners bestaat 'soft BDSM'. Denk aan zijden stropdassen voor licht vastbinden, speelse machtsverhouding waarbij de ene partner de leiding neemt of zich net onderdanig gedraagt, of gewoon wat steviger aanpakken dan normaal. Uit de Belgische bevolkingsdata blijkt dat handboeien of touw, een blinddoek en ijsblokjes tot de meest uitgeprobeerde vormen behoren, elk door ongeveer een vijfde van de bevolking ooit gedaan. Dat zijn toegankelijke manieren om met soft BDSM te starten, mits duidelijke afspraken en consent.

Een interessante combinatie is BDSM met edging. Het opbouwen van seksuele spanning door stimulatie net voor het hoogtepunt te stoppen. Deze orgasmecontrole past perfect binnen het machtsspel van BDSM en kan de intensiteit enorm verhogen.

Voor beginners bestaan speciale BDSM-startersets met zachte handboeien, blinddoeken en lichte zweepjes. De Paarse Keizerin biedt uitgebreide collecties voor wie veilig wil experimenteren met deze voorkeuren.

Latex, leer en meer

Materiaalvoorkeuren zijn bijzonder populair, waarbij latex en leer de absolute koplopers zijn. In de Belgische bevolkingsstudie kwam naar voren dat deze materialen veruit het meest worden gezocht binnen deze categorie, met ongeveer 12% een duidelijke interesse in latex en 15% in leer.  En als u er eens over nadenkt, is dat eigenlijk niet zo gek.

Latex heeft iets magisch. Het zit als een tweede huid om het lichaam, geeft een unieke glans en heeft die herkenbare geur die sommige mensen compleet gek maakt. Of het nu gaat om latex handschoenen voor een medisch rollenspel of een complete latex jurk voor een avondje uit, het is een complete zintuiglijke ervaring. Het ziet er futuristisch uit, voelt glad aan en maakt interessante geluiden. Voor veel mensen is het gewoon... opwindend anders.

Leer heeft een hele andere aantrekkingskracht. De rijke geur, de textuur die zachter wordt naarmate het meer gedragen wordt en de associatie met dominantie maken leer tot een populair materiaal. Een elegant leer rokje kan net zo opwindend zijn als stoere lederhosen. Leer wordt geassocieerd met kracht en sensualiteit en heeft die eeuwenoude aantrekkingskracht.

Wat maakt materiaalvoorkeuren zo aantrekkelijk? Het gaat om veel meer dan alleen hoe iets eruitziet. Deze materialen ruiken anders, voelen anders en creëren een compleet andere stemming. Voor mensen met deze voorkeur is het alsof hun zintuigen op een hoger niveau opereren. 

Voor wie wil experimenteren met materiaalvoorkeuren biedt De Paarse Keizerin kwaliteitsproducten van latex attributen tot leren accessoires, altijd met focus op comfort en veiligheid.

Voetfetisj is volgens wetenschappelijk onderzoek wereldwijd de meest voorkomende vorm van niet-genitaal gerelateerde seksuele voorkeur. En dat is eigenlijk best logisch als u erover nadenkt. Een grootschalige internetanalyse van 381 fetish-discussiegroepen door Scorolli en collega’s (2007) liet zien dat voeten en voetgerelateerde objecten veruit het vaakst als fetish voorkwamen.

Maar wat trekt mensen zo aan in voeten? Sommige mensen houden van het kijken naar mooie vrouwenvoeten. De vorm, de manier waarop ze bewegen. Anderen vinden het aanraken en masseren heerlijk. De geur van voeten kan ook opwindend werken (ja, echt!), net als de textuur van het voetkussen zelf.

Vaak gaat een voetfetisj hand in hand met een schoenfetisj. Hoge hakken, laarzen, sportschoenen, elk type schoen kan zijn eigen aantrekkingskracht hebben. Voor sommige mensen gaat het om de elegantie van een pump, voor anderen om de stoerheid van een laars. Voetliefhebbers organiseren zelfs speciale bijeenkomsten en voetendates om hun interesse te delen.

Er wordt vaak gesuggereerd dat een voetfetisj mogelijk ontstaat doordat voeten en geslachtsdelen naast elkaar liggen in bepaalde hersengebieden. Kruisverbindingen zouden dit kunnen verklaren. Voor mensen met deze voorkeur kunnen voeten net zo gevoelig en erotisch zijn als traditioneel erogene zones. Het is gewoon een andere manier waarop het brein plezier ervaart.

Rollenspel en fantasieën

Rollenspel is een veelvoorkomende voorkeur waarbij partners verschillende karakters aannemen. Populaire voorbeelden van rollenspelen? Dokter en patiënt met medische uniformen en onderzoek. Leraar en leerling met autoriteit en onderwerping. Politie en verdachte met handboeien en uniformen. Of werkgever en secretaresse in kantooromgeving. De mogelijkheden zijn eindeloos en uw fantasie is de enige grens.

Rollenspel stelt mensen in staat om fantasieën uit te leven zonder hun normale identiteit. Het biedt tijdelijke ontsnapping aan dagelijkse rollen en kan relaties verdiepen door nieuwe dynamieken te verkennen binnen veilige grenzen. Voor veel koppels is rollenspel een toegankelijke manier om speelsheid in de slaapkamer te brengen. Speciale kostuums, uniformen en accessoires kunnen de ervaring versterken. 

Exhibitionisme en voyeurisme

Deze twee voorkeuren liggen dicht bij elkaar. Voyeurisme gaat over kijken, exhibitionisme over tonen. Iemand die zich graag laat zien, heet een exhibitionist. De Nederlandse cijfers uit 2023 laten zien dat voyeurisme voorkomt bij 8% van de mannen en 2% van de vrouwen, terwijl exhibitionisme minder vaak voorkomt. Belgisch bevolkingsonderzoek naar BDSM toont wél aan dat kijken en bekeken worden binnen consensuele BDSM-contexten geregeld voorkomt (visual play), maar dat is niet hetzelfde als voyeurisme in medische zin.

Moderne uitingsvormen zijn webcam-uitzendingen waarbij mensen zichzelf online tonen, het discreet delen van intieme foto's of het ervaren van opwinding door kleine risico's in semi-openbare ruimtes. Deze voorkeuren kunnen samenhangen met het doorbreken van sociale grenzen of het delen van intimiteit op nieuwe manieren.

Belangrijk is dat gezonde uitoefening altijd gebeurt met toestemming van alle betrokkenen. Ongewenst tonen of bekijken is niet alleen ongepast, maar ook illegaal.

Andere veelvoorkomende voorkeuren

Naast de genoemde hoofdcategorieënbestaan veel andere voorkeuren die aanzienlijke groepen aantrekken. En hier wordt het pas echt interessant, want de diversiteit van menselijke seksualiteit kent eigenlijk geen grenzen.

Voorwerpliefde (objectophilia of objectum) is een zeldzamere vorm waarbij mensen daadwerkelijk emotionele en seksuele banden ontwikkelen met niet-levende objecten. Een casestudy van Amy Marsh (2010) beschreef verschillende vormen waarbij mensen echte gevoelens van liefde ervaren voor auto's, gebouwen of andere voorwerpen.

De fetisj voor lichaamskunst richt zich op piercings, tatoeages en andere vormen van lichaamsversiering. Onderzoek van Wohlrab en collega's (2009) vindt verbanden tussen tatoeages/piercings en hoger sensatiezoeken en soms meer openheid voor nieuwe ervaringen. De meest aantrekkelijke piercings in dit verband zijn tepel-, navel-, geslachtsdeel- en gezichtspiercings. Het gaat vaak om de combinatie van pijn, schoonheid en individualiteit die deze vormen van lichaamskunst vertegenwoordigen.

Watervermaak (urofilie) is een voorkeur die in het Nederlandse bevolkingsonderzoek van 2017 wordt genoemd binnen de categorie ‘andere bijzondere verlangens’ (waar plasseks als voorbeeld bij staat). Er is geen apart percentage voor deze voorkeur gerapporteerd. Voor sommige mensen hangt de aantrekkingskracht samen met het doorbreken van sociale grenzen, machtsspel of het delen van kwetsbaarheid.

Haarfetish komt vooral bij mannen regelmatig voor en kan zich richten op hoofdhaar (lengte, kleur, textuur) of lichaamshaar. Voor mensen met deze voorkeur kan haar een sterke emotionele en seksuele reactie oproepen.

Deze voorkeuren tonen aan hoe breed menselijke seksualiteit werkelijk is. Elk heeft zijn eigen psychologische achtergrond en aantrekking, en allemaal kunnen ze op een gezonde manier worden beleefd. Het belangrijkste om te onthouden? Seksuele voorkeuren zijn eigenlijk eindeloos. Het is niet omdat iets niet in deze lijst staat, dat het niet bestaat of niet normaal is. 

Seksuele voorkeuren zijn universeel menselijk, maar hun uitingsvormen worden sterk beïnvloed door cultuur. Wat in Nederland of België als gewoon wordt beschouwd, kan elders taboe zijn, en omgekeerd.

Voetfetisj heeft bijvoorbeeld in Aziatische landen een lange culturele geschiedenis, terwijl het in westerse landen meer recent in de mainstream is gekomen. BDSM-voorkeuren komen in alle culturen voor, maar Scandinavische landen staan bekend om hun openheid hierover, terwijl in meer conservatieve samenlevingen deze praktijken ondergronds blijven.

Ook het klimaat kan een rol spelen. In koude landen is de voorkeur voor leer traditioneel hoger, terwijl in tropische gebieden lichtere materialen zoals zijde populairder zijn. Deze culturele verschillen tonen aan hoe divers menselijke seksualiteit werkelijk is.

De meeste seksuele voorkeuren zijn volkomen onschuldig. Een voorkeur wordt pas problematisch wanneer deze significant lijden veroorzaakt bij uzelf, relationele problemen creëert, uw dagelijks functioneren belemmert, tegen de wil van anderen wordt uitgeoefend, of wanneer er illegale handelingen mee gemoeid zijn. Wanneer dit lijden zes maanden aanhoudt, wordt er volgens de medische handboeken gesproken van een stoornis.

Voor gezonde beoefening zijn bepaalde principes essentieel: alle betrokkenen moeten vrijwillig toestemmen, fysieke en emotionele veiligheid staat voorop, er moet open communicatie zijn over grenzen en wensen en uiteraard is respect voor elkaars comfort belangrijk.

Een seksuele voorkeur hebben in een relatie kan zowel uitdagend als verrijkend zijn. Het geheim ligt in eerlijke, respectvolle communicatie. Koppels die open communiceren over seksuele wensen zijn vaak meer tevreden in hun relatie.

Begin voorzichtig met het gesprek. Niet tijdens seksuele activiteit, maar wanneer u beide ontspannen bent. Wanneer uw partner geen interesse heeft, respecteer dan zijn/haar grenzen. Oefen geen druk uit, accepteer een nee als antwoord en zoek eventueel, waar mogelijk, naar compromissen. 

Seksuele voorkeuren zijn divers, complex en verrassend gewoon. Van BDSM tot materiaalvoorkeuren, van rollenspel tot specifieke lichaamsfetisjen. De nieuwste onderzoeken tonen keer op keer aan dat u met uw interesses absoluut niet alleen staat.

Het mooiste van alles? Voorkeuren zijn normaal en komen veel vaker voor dan we lange tijd dachten. De cijfers liegen er niet om: een zeer grote groep Nederlanders en Belgen heeft interesse in wat vroeger als bijzonder werd bestempeld. Communicatie en wederzijdse toestemming maken het verschil tussen gezond plezier en problemen.

Onze samenleving wordt steeds opener over seksualiteit en dat is fantastisch nieuws. Taboes verdwijnen, mensen schamen zich minder, communicatie in relaties wordt beter en er ontstaan meer inclusieve gemeenschappen voor mensen met diverse interesses.

Er is helemaal niets vreemds aan het hebben van een seksuele voorkeur. Uw seksualiteit is van u, en zolang u niemand schaadt, verdient u respect en acceptatie van anderen én van uzelf. De kans is groot dat wat u interessant vindt, veel meer mensen interessant vinden dan u ooit had gedacht.